ชายคนหนึ่งเข้ามาหาเพื่อนที่ทำงานในวงการวอลสตรีท ซึ่งเพื่อนเขาได้พาชมเมืองแถวริมทะเลและชี้ให้ดูอะไรบางอย่างเยอะแยะไปหมด
“โน่น ที่นายเห็นหน่ะ คือ เรือยอชต์พวกนี้เป็นของโบรกเกอร์กับพวกนายธนาคารนะ”
ชายคนนั้นตกใจและตะลึงมาก ด้วยความเป็นคนซื่อเลยถามกลับด้วยความสงสัยว่า
“แล้วเรือยอชต์ของพวกลูกค้าอยู่ไหนล่ะ?”
…
Where are the customers’ yachts?
นี่คือชื่อหนังสือการเงินที่ผมพึ่งอ่านจบ (มีแปลไทยครับ) เป็นหนังสือที่ Warren Buffett จะแนะนำใหัคนอ่านบ่อย ๆ ลักษณะการเขียนแนวอารมณ์ขันเสียดสีวงการการเงิน ในประเด็นหลัก ๆ ว่า เงินของลูกค้าไหลเข้ากระเป๋าของนักการเงินทั้งนายหน้าค้าหุ้น นายธนาคาร ที่ปรึกษาทางการเงิน นักวิเคราะห์ ผู้จัดการการลงทุนไปซะหมด ดังที่เขาเสียดสีให้เห็นภาพว่า เงินเหล่านั้นกลายเป็นเรือยอชต์ไปหมดแล้ว
ผู้เขียน (Fred Schwed Jr.) เลือกประเด็นต่าง ๆ มาเขียนอย่างน่าสนใจ แถมมีมุกตลกสอดแทรกที่หลายครั้งขำมากเพราะมันเป็นตลกร้าย เช่น
(1) ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ทำนายตลาดแทบจะไม่ถูก แต่เขาก็จะทำนายจะวิเคราะห์ต่อไป ด้วยหน้าที่การงานต่าง ๆ ความคิดที่ว่าตลาดการเงินเป็นสิ่งที่ทำนายไม่ได้ กลับเป็นสิ่งที่ไม่สามารถยอมรับได้ในความคิดของคนวงการการเงินส่วนใหญ่ เพราะถ้ายอมรับก็เท่ากับว่าแนวทางการทำรายได้ก้อนใหญ่หายไปหนึ่งแหล่ง ลามไปถึงความคิดของนักลงทุนรายย่อยที่ก็เชื่อไปกับเขาด้วยว่า ตนนั้นมีสามารถจับจังหวะและทำนายตลาดได้
(2) การพยากรณ์มักจะมาพร้อมกับการซื้อขายหุ้น เมื่อลูกค้าสนใจว่าอนาคตจะเกิดอะไรขึ้น ลูกค้าจะได้คำตอบมากมายยืดยาว ทั้ง ๆ ที่พวกเขาควรจะตอบสั้น ๆ แค่ 3 พยางค์ว่า “ผมไม่รู้” !! และในความเป็นจริงนั้นสำหรับชาว Wall Street แล้ว
มันแทบจะมีโอกาสน้อยมากที่คุณจะได้รับคำตอบที่ออกจากปากที่ยากที่สุดของวงการการเงิน ซึ่งคำตอบที่ว่านั้นก็คือ “ผมไม่ทราบ“[1. Fred Schwed Jr., ไหนล่ะเรือยอชต์ลูกค้า หรือจ้องตาวอลล์สตรีท, แปลโดยวิรัตน์ รัตนเวชสิทธิ (กรุงเทพมหานคร: ลีฟ ริช ฟอร์เอฟเวอร์, 2561), 51.]
การยกตัวอย่างนี้ของ Schwed ทำให้ผมนึกถึงเวลาหุ้นขึ้นหุ้นลงแล้วจะต้องมีคนถามเสมอว่า ทำไมหุ้น XYZ ราคาเปลี่ยนแปลงอ่ะ / มีข่าวอะไรหรอทำไมวันนี้หุ้นขึ้น / ทำไมหุ้นลง – 0.5% ล่ะ — ดูเหมือนว่าวงการการเงินและสื่อทางด้านการเงินจะมีคำตอบให้เราเสมอว่าทำไมหุ้นมันขึ้นมันลง ซึ่งสามารถยกมาได้ตั้งแต่นโยบายการเงินของประเทศโน่นนี้ จนไปถึงการยกประเด็นที่เป็นกระแสหลักดูน่าเชื่อถือว่าประชาชนตกใจหดหู่กับสิ่งใด
(3) พฤติกรรมของนักลงทุนเองที่ทำให้นักลงทุนขาดทุนและจนลง เช่น การซื้อขายหุ้นตามอารมณ์ การกู้ยืมมาลงทุน การซื้อหุ้นแพงตามกระแส ฯลฯ และ Schwed ยังมักสอดแทรกข้อคิดทางการเงินที่น่าสนใจหลายอย่าง เช่น เขาบอกว่า “ความผิดพลาดที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในการลงทุน คือ ความพยายามให้ได้ผลตอบแทนที่สูงเกินไป ซึ่งมาพร้อมกับความเสี่ยงสูงจนน่าเศร้า”[1. เรื่องเดียวกัน, หน้า 175.]
โดยส่วนตัวคิดว่าหนังสือเล่มนี้สมคุณค่าที่ถูกยกย่องโดยนักลงทุนเอกหลาย ๆ คนครับ มันไม่ใช่หนังสือสอนว่าจะทำเงินยังไง แต่กำลังจะยกตัวอย่างให้เราฉุกคิด ไตร่ตรอง และระมัดระวังเวลาลงทุน โดยเฉพาะการหลีกเลี่ยงไม่เสียเงินโดยไม่จำเป็นในการลงทุนที่อุตสาหกรรมการเงินพยายามล้วงไปจากกระเป๋าเรา
ถ้าจะว่าไปแล้ว เรื่องเรือยอชต์นี่ก็คล้าย ๆ กับคำเปรียบเปรยในแนวเดียวกันของ Buffett ที่ว่า[1. “Wall Street is the only place that people ride to in a Rolls-Royce to get advice from those who take the subway.” See Mary Buffett and David Clark, The Tao of Warren Buffett: Warren Buffett’s words of wisdom explained (London: Pocket Books, 2008), 9]
“วอลล์สตรีทเป็นที่ที่แปลก ที่นักธุรกิจผู้ขับรถหรูมาขอคำแนะนำว่าจะทำเงินยังไงจากคนที่เดินทางมาทำงานโดยรถไฟฟ้า”
BEAR INVESTOR 